118

-

 

118. Mektup

Cicero, dostuna, "Yazacak hiçbir şeyin olmasa bile, dilinin ucuna ne gelirse yaz!" demişti.

Başkalarının kötülüğünü ele almaktansa, kendi kötülüklerini incelemeli insan, kendini silkelemeli. Ne kadar çok şeye can attığını görmeli ve kendisine oy vermemeli. Hiçbir şey istememek, ne olağanüstü, ne huzur dolu, ne özgürce bir iştir! Kutluluk, haris insanların düşündüğü gibi, yükseklerdedir sanıyorsun. Oysa onu elde eden için önemsizdir ve alçaktadır. Bu yüzden kimseyi doyurmaz, tatmin etmez.


Can attığın şeyleri, senden uzakta olduğu için yüce sanıyorsun; oysa onlara erişen kişi için yer seviyesindedirler. O kişi daha yücelere çıkmak istemiyorsa yalancı desinler bana! Senin doruk dediğin şey bir basamaklıktır. Gerçeği bilmemek herkese işkence eder. Söylentilerle şaşırtılıp sözde iyi'lere sürükleniyor insanlar; daha sonra, istediklerini elde edip de çok acı çekince bakıyorlar ki, bunlar birer kötü, birer boş istek ya da umduklarından daha değersiz şeylermiş. Büyük bir kitle ise uzaktan göz kamaştıran şeylere bayılır; halk önemli, değerli sanılan şeyleri iyi sanır.


Bizim başımıza da aynı şeyin gelmemesi için, “İyi nedir?" diye araştıralım. İyi'yi çeşitli biçimde yorumlamışlardır. Kimisi şöyle tanımlar: “Ruhları çeken, ruhun atılımını kendine çağıran şey iyi'dir.” Bu düşünceye hemen şöyle karşı çıkarlar:


“Peki, ya çağırması bizim kötülüğümüze oluyorsa? Bilirsin ki birçok kötü'ler cazibeli ve ayartıcıdır. Gerçek ile gerçeğe benzer olan, birbirinden ayrı şeylerdir. Böylece iyi, gerçeğe bağlanır (çünkü gerçek olmadan iyi olmaz). Ama kendine çeken, çağıran, gerçeğe benzer olandır (kandırıcı, istekli, sürükleyicidir). Kimileri de şöyle tanımlarlar iyi'yi: "Kendini arzu ettiren ya da ruhun kendine yönelik atılımını harekete geçiren şey, iyi'dir.” Buna da şöyle karşı çıkarlar: “Arzu edenin kötülüğüne yönelik birçok şey, ruhun atılımını körükler.” 


İyi'yi şöyle tarif edenlerin düşüncesi belki daha doğru: “Ruhun kendisine yönelik atılımını doğaya uygun olarak harekete getiren şeydir iyi; ancak istenmeye değer olmaya başladığı zaman istenmesi gereken şeydir.” İşte o zaman iyi, şereflidir de; şerefli ise her yönüyle istenebilecek bir şeydir. Şimdi burada iyi ile şerefli arasındaki ayrımı söylemem gerek. Bunların birbirine bağlı, ayrılmaz iki niteliği vardır: İçinde şerefli bir yanı olmayan, bir iyi olamaz; şerefli de her zaman bir iyi'dir. Nedir o halde aralarındaki ayrım? Şerefli, mutlu yaşamı tamamlayan yetkin bir iyi'dir ve ona dokunan her şey de birer iyi olur. Söylemek istediğim şu: Öyle şeyler vardır ki, ne iyi'dirler ne de kötü; askerlik, elçilik, hak dağıtma gibi. Bunlar şerefle yönetildikleri zaman birer iyi olmaya başlarlar, kuşku duyulan bir durumdayken bir iyi'ye dönüşürler. İyi, şerefli ile el ele verdiğin için çıkar gelir, şerefli ise başlı başına bir iyi'dir. İyi olan, kötü de olabilirdi. Şerefli olan, iyi olmaktan başka bir şey olamaz. İyi'nin şu tanımını da kabul etmezler: "İyi, doğaya uygun olan şeydir."

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Ünvanlar ve Kendine Dönüş

-
Ünvanlar ve Kendine Dönüş Dostum olan diş doktorunun kliniğine gittim. Sekreteri, doktora “Yazar geldi,” demiş. Doktor dostum tebessümle yanıma gelip, “Hem yazar hem defterdar hem de akrabamdır,” dedi. Bu küçük anekdot beni düşündürdü: Dost meclisinde “yazar” olarak anılmak beni daha çok mutlu ediyor. Çünkü yazarlık, tamamen kendi emeğimle ve çabamla kazandığım bir kimlik. Oysa "defterdar" gibi resmi ünvanlar, bir atama sonucunda elde ediliyor. Bir meslektaşım, “Eski defterdar olur ama eski yazar olmaz,” demişti. Bu söz, yazarlığın özgünlüğünü ve kalıcılığını hatırlatıyor. Ünvanlar ve isimlerle hitap biçimleri de kültürlere göre değişiyor. Örneğin, Suriye’ye yaptığım bir ziyarette, gençlerin büyüklerine sadece isimleriyle hitap etmeleri beni şaşırtmıştı. Sonuç olarak, resmi ortamlarda ünvanlar yerinde kullanılsa da insanın asıl kimliği, kişisel değerleri ve geride bıraktığı izlerdir. Yazarlık, düşündüğüm, ürettiğim ve paylaştığım bir kimlik olarak beni daha çok tanımlıy...
Devamı

Kalbin Secdesi

-
“Aldanma insanların samimiyetine! Menfaatleri gelir her şeyden önce. Vaad etmeseydi Allah cenneti; O'na bile etmezlerdi secde.” Mehmet Akif Ersoy’un bu dizeleri, insan doğasının karmaşıklığını ve samimiyetin çoğu zaman çıkar gölgesinde nasıl kaybolduğunu sarsıcı biçimde ortaya koyar. Gerçek içtenlik, ne yazık ki çoğu zaman menfaatin ardından gelir. Modern dünyada bu sorgulama daha da belirginleşiyor. Günlük ilişkilerimizde, iş hayatında, arkadaşlıkta, hatta aile bağlarında bile samimiyetin sınandığı anlarla karşılaşırız. Sorular zihnimizde dolaşır: "Bu ilişki bana ne kazandırır?" Gerçek insanlık ise tam bu sorunun dışında varlık bulur — karşılıksız iyilikte, hesapsız sevgide... Dinin Derinliğinde Samimiyet Akif’in dikkat çektiği gibi, eğer ibadet yalnızca ödül beklentisiyle yapılıyorsa, ortada samimiyet değil, bir pazarlık durur. Gerçek iman, bir karşılık beklemeden, yalnızca inandığı için yönelmekle şekillenir. Tıpkı çıkar gözetmeyen bir dostluk gibi... Son...
Devamı

Düşmanları Dost Eden Başkan

-
  Düşmanları Dost Eden Başkan Abraham Lincoln, Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanı olarak tarihe damgasını vurmuş, liderlik kabiliyeti, içerikle dolu konuşmaları ve stratejik zekâsıyla tanınmış bir figürdür. Özellikle iç savaş döneminde, ülkeyi bir arada tutma çabaları ve politikalarıyla hala günümüzde de örnek alınan bir liderdir. Lincoln'ün en dikkat çekici özelliklerinden biri, zor koşullarda bile yumuşak bir dil kullanarak insanları bir araya getirebilme yeteneğiydi. Bu yazıda, Lincoln’ün yumuşak dili ve bunun siyaset üzerindeki etkileri üzerinde duracağız. Yumuşak Dilin Anlamı: Yumuşak dil, iletişimde incelikli, nazik ve yapıcı bir yaklaşımı ifade eder. Bu tür bir dil kullanmak, karşıdaki kişiyi düşman olarak görmek yerine, onunla bir diyalog kurmayı ve ortak çözümler bulmayı hedefler. Lincoln’ün bu özellikleri, özellikle politik gündemlerin gerilimli olduğu dönemlerde güçlü bir strateji haline gelmiştir. Zira düşmanlık ve çatışma, insanların bir araya gelmesini zo...
Devamı